संभाजी महाराज पुण्यतिथी 2023 – छत्रपती संभाजी महाराज, हे छत्रपती संभाजी भोसले म्हणून प्रसिद्ध आहेत, ते मराठा साम्राज्याचे एक सुप्रसिद्ध शासक होते. त्यांनी १६८१ ते १६८९ पर्यंत राज्य केले. ते मराठा साम्राज्याचे संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराज यांचे ज्येष्ठ पुत्र होते. त्याच्या राजवटीत, मराठा राज्य आणि मुघल साम्राज्य यांच्यात सुरू असलेल्या युद्धांची मालिका झाली. ११ मार्च १६८९ रोजी औरंगजेबाने इस्लामचा स्वीकार करण्यास नकार दिल्याने छत्रपती संभाजी महाराजांची हत्या करण्यात आली. त्याच्या मृत्यूनंतर राज्याची कारकीर्द त्यांचे भाऊ राजाराम प्रथम यांच्यावर सोपवण्यात आली, आणि ते पुढील छत्रपती झाले. या शूर योद्ध्याच्या पुण्यतिथीनिमित्त, त्यांच्याबद्दलच्या काही कमी माहीत असलेल्या गोष्टींवर एक नजर टाकूया.
संभाजी महाराज पुण्यतिथी 2023: संभाजी राजेंबद्दल १० कमी माहीत असलेल्या गोष्टी
- संभाजी राजे यांचा जिवुबाईशी विवाह हा राजकीय युती म्हणून झाला होता.
- अत्यंत तरुण वयात, संभाजी राजेना अंबरचा राजा जयसिंग यांच्यासोबत राजकीय ओलीस ठेवण्यासाठी पाठवण्यात आले.
- अत्याधुनिक आणि सुशिक्षित अशी संभाजींची ख्याती होती. मराठीशिवाय इतर काही भाषांवरही त्यांचे प्रभुत्व होते.
- शिवाजी महाराजांना निर्दयपणे पकडले गेले आणि मुघलांच्या हाती मारण्यात आले. औरंगजेबाच्या आदेशानुसार संभाजी आणि कवी कलश यांना छळ करून ठार मारण्यात आले. संभाजी राजांनी ११ मार्च १६८९ रोजी ३१ वर्षांचे असताना अखेरचा श्वास घेतला.
- ऐतिहासिक वृत्तांनुसार, शिवाजी महाराजांना आपला मुलगा संभाजी यांना ‘बेजबाबदार वर्तन तसेच ‘इंद्रियसुखांचे व्यसन’ रोखण्यासाठी १६७८ मध्ये पन्हाळा किल्ल्यावर कैद करावे लागले.
- शिवाजी आणि संभाजी महाराजांनी विजापूरच्या सल्तनतीविरुद्ध मुघलांच्या बरोबरीने लढले.
- संभाजी महाराजांनी मुंबई येथे इंग्रजांशी ‘संरक्षणात्मक तह’ही केला होता, कारण त्यांना त्यांच्या तटबंदीला वेढा घालण्यासाठी इंग्रजी शस्त्रे आणि बारूद पकडण्याची गरज होती.
- संभाजी महाराजांनी औरंगजेबाला खुल्या कोर्टात आव्हान दिले आणि इस्लाम स्वीकारण्यास नकार दिल्याचे सांगितले जाते.
- ऐतिहासिक अहवालांनुसार, संभाजी महाराज हे एक उत्कृष्ट प्रशासक होता ज्यांनी आपल्या सर्व प्रजेला ‘निःपक्षपाती न्याय’ दिला.
- ग्रामीण मराठा अर्थव्यवस्थेचा कणा असल्याने मराठा राज्यातील कृषी कार्याला चालना देण्यासाठी संभाजी महाराजांनी अनेकांना आवाहन केले.
